Podział działek pod drogi publiczne – czy właściciel ma prawo do odszkodowania?

Gdy właściciel złożył wniosek o podział swojej nieruchomości, w trakcie tego procesu jedna z jego działek została wydzielona pod drogę publiczną. Pytanie brzmi, czyją własność stanowi teraz ta działka i czy właścicielowi przysługuje prawo do odszkodowania?

Zgodnie z art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą z mocy prawa na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa, w zależności od decyzji zatwierdzającej podział. Przepis ten ma również zastosowanie do przypadków, gdy wniosek o podział składa użytkownik wieczysty. Prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa w momencie, w którym decyzja zatwierdzająca podział staje się ostateczną lub uprawomocnia się orzeczenie o podziale. Regulacja ta obejmuje jednak wyłącznie działki gruntu wydzielone pod poszerzenie już istniejących dróg publicznych.

Dla działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne przewidziane jest odszkodowanie, którego wysokość powinna być uzgodniona między pierwotnym właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. W przypadku braku porozumienia, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, odszkodowanie jest ustalane zgodnie z zasadami obowiązującymi przy wywłaszczaniu nieruchomości.

Czy można oczekiwać odszkodowania, jeśli droga ma charakter wewnętrzny, a nie publiczny? Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygnatura akt: I OSK 1841/13), rodzaj drogi nie ma znaczenia, gdyż nikt nie może zostać wywłaszczony bez odpowiedniego wynagrodzenia. Nawet jeśli droga jest wewnętrzna, pierwotnemu właścicielowi musi zostać wypłacona rekompensata zgodnie z prawem. Dlatego warto bronić swoich praw, nawet gdy działka została wydzielona pod drogę wewnętrzną – sądy analizują każdą sytuację indywidualnie.